Vanmorgen stond in de Volkskrant een uitgebreid artikel over Ali B die de wereld wil verbeteren (https://www.volkskrant.nl/mensen/mijn-succes-heb-ik-volledig-te-danken-aan-mijn-zelfontwikkeling~b59d339d/ ). Gisteravond zag ik hem ook al op Tv een pleidooi houden voor (zelf) hulp en hij refereerde naar Stephen Covey. Lang voordat Covey breed populair werd gebruikte ik zijn boek (zeven eigenschappen van effectief leiding geven ) al in onze lessen. Ik vond zijn boek praktisch, herkenbaar en goed te lezen. Ik was zelfs naar een studiedag van Covey gegaan. Stephen Covey’s be pro-active of ‘begin bij het begin’ en al die andere eigenschappen spreken de meeste managers zeer aan. Vandaar dat ik zijn theorieën gebruikte om organisatie-ontwikkeling op gang te krijgen. Het thema ‘be pro-active is natuurlijk een uitstekende kapstok om te praten met managers over ‘wat ga jij nu doen om dat te bereiken wat je wil… en wat wil je eigenlijk? Zo kan je bij al de zeven eigenschappen goede praktische toepassingen geven. Aangezien de stof voor de meeste managers nieuw was en ik elke eigenschap aan kon vullen met andere theorieën waren dit altijd dankbare modulen.
De laatste jaren twijfelde ik of Covey nog te gebruiken was ook omdat veel mensen zijn boek gelezen hebben. Maar toch… Enerzijds is zijn visie erg praktisch, toepasbaar en herkenbaar. Maar anderzijds kom je ook veel open deuren tegen die wel een beetje horen bij deze zelfhulpboeken. Ik zal een voorbeeld geven:
In de katholieke achtergrond die ik heb was de zevende dag de dag van gebed, familiebezoek, rust en goed eten. Mijn ouders gingen naar de kerk, aten uitgebreid op zondag voor en na ‘de mis’ gevolgd door veel vlaai om vier uur en een goed avondmaal. ‘s Morgen of ’s middags werd gefietst, gewandeld of beiden. Op zondagmiddag kwam bezoek of ging men op bezoek bij vrienden en familie. Vaak stevige discussies over kerk, politiek of uitwisselen van de pedagogische visies over het opvoeden van de kinderen. Thema’s als studeren, kleren, (seksuele)relaties enz. passeerden de revue. Na de zondag was men uitgerust en bijgetankt over familie aangelegenheden, de actualiteit en ook spirituele thema’s. Werken deed men niet op zondag. Dat mocht niet. Niet alleen in de christelijke cultuur bestaat zo’n rustdag, in zover ik weet, alle culturen. De naam is anders maar het principe is hetzelfde.
Steven Covey giet deze culturele traditie in een modern jasje en noemt het de zevende eigenschap (scharpen de saw/ hou de zaag scherp). Hij stelt daarin dat er vier dimensies zijn van vernieuwing: de lichamelijke, spirituele, geestelijk en sociaal emotionele. Alle vier de dimensies komen aan de orde in de oude culturen waar een rustdag ‘normaal’ was. Wellicht is de lichamelijke dimensies iets anders ingevuld in onze tijd met veel zittende beroepen. Ook het spirituele kan vorm krijgen door een goed concert, een festival of boek of andere creatieve uitingen die het leven op een andere wijze bekijken, de geestelijke dimensie krijgt vorm in lezen of televisie/ netflix kijken en tot slot de sociaal emotionele uiting krijgt vorm door bijvoorbeeld contacten met vrienden al of niet in verenigingen. Invullingen zullen anders zijn dan mijn ouders de zondag invulde maar het doel is hetzelfde. Neem afstand en daardoor zal vernieuwing ontstaan. Laat het werk regelmatig voor wat het is. Ontwikkel je breed en niet alleen op een beperkt gebied. Dat alles zal leiden tot vernieuwing van en voor jezelf, relativering van je problemen en accentueren op wat echt belangrijk is. En dat is het leuke maar ook het beperkte aan Stephen Covey. Alles is waar omdat hij zijn kennis, zijn levensvisie heeft gehaald uit de grote godsdienstige en filosofische stromingen. Het klopt gewoon. Alle grote filosofische en godsdienstige stromingen terug in populaire managementtaal.
Ooit was ik het gedachtegoed van Covey aan het uitleggen en bespreken met een groep managers van Daf Trucks Eindhoven. Een van de deelnemers studeerde theologie op Rolduc (negeer even de speciale combinatie tussen het technische bedrijf en de spirituele studie!!!). Na de cursusdag gaf de cursist aan dat mijn verhaal goed binnen Rolduc zou passen. Hij kon alle zeven eigenschappen zo in de godsdienstige stromingen plaatsen. Ik was verbaast maar ook geamuseerd, omdat management toch ook geen ander mens – en levensvisies gebruikt dan al eeuwen bekend zijn. Ali B. put uit oude theorieën. Daar hoeft niets mis mee te zijn. Nieuwe wijn in oude zakken. En alle stromingen hebben tot doel de wereld te verbeteren. Ali B ook. Mooi toch?
